De 5 Gouden tips voor de voorzitter van de ondernemingsraad (OR)

Als voorzitter ben je het boegbeeld van de ondernemingsraad. Soms tegen wil en dank, want als voorzitter doe je het niet snel goed. Hier 5 Gouden tips voor de voorzitter van de ondernemingsraad. Bekijk ook onze training voor voorzitters en secretarissen.

1) Bedenk of je echt gemotiveerd en geschikt bent
Soms zijn er in de OR weinig (geschikte) kandidaten om voorzitter te worden en ‘offert iemand zich op’. Het is niet aan te raden om de rol van voorzitter op je te nemen als je eigenlijk niet gemotiveerd bent. Er wordt namelijk veel van je gevraagd: de agenda bepalen, vergaderingen voorbereiden, voorzitten, overleg met de bestuurder en de contacten met de achterban. Als niemand echt wil, is er de mogelijkheid om de functie te verdelen over de OR-leden. Bepaalde dingen kan je ook als ondernemingsraad samen doen zoals de agenda bepalen of met een roulerend voorzitter werken. Een andere optie is om halverwege de zittingstermijn te wisselen van voorzitter. Bekijk in onze Schatkamer ook de taken en competenties van de ideale OR-voorzitter.

2) Benut het DB als een echt team
Gelukkig sta je er als voorzitter niet helemaal alleen voor. Je kunt de bij tip 1 besproken taken en rollen verdelen met de (ambtelijk) secretaris en met de vicevoorzitter (of een extra lid). Neem de tijd om hierover goede afspraken met elkaar te maken. Bespreek ook met elkaar de doelen van de OR op de langere termijn en hoe je met bestuurder en achterban wilt omgaan. Werk aan de samenwerking en zorg dat je echt als team functioneert. Bespreek regelmatig wat er goed gaat en wat er beter kan. Besteed tijd aan de relatie en motivatie. Dat maakt het werk als voorzitter leuker en makkelijker.

3) Geef leiding zonder macht
Bij ‘gewone’ teams is de leidinggevende meestal de voorzitter. De leidinggevende is hiërarchisch boven het team geplaatst. Daardoor is hij beter in staat om besluiten af te dwingen of gewoon te bepalen wat er gebeurt. In de ondernemingsraad is iedereen gelijk en zal je leiding moeten geven zonder macht. Je zult dus specifieke vaardigheden moeten aanspreken of ontwikkelen. Bijvoorbeeld bij het creëren van draagvlak of het sluiten van een compromis. Als voorzitter van de OR wordt er daarnaast van je gevraagd dat je het vergaderproces extra effectief laat verlopen. Iedereen moet immers aan bod kunnen komen zonder dat de vergaderingen teveel tijd gaan kosten. Je zult dus meer moeten faciliteren of zelfs coachen dan een ‘echte’ leidinggevende.

Daarnaast heb je een laagje Teflon nodig voor kritiek. Niet iedereen reageert sportief als hij wordt onderbroken in een vergadering, zijn standpunt niet wordt overgenomen of als hij wordt aangesproken omdat zijn bijdrage als OR-lid te beperkt is.

4) Ga nooit vergaderen zonder gedegen voorbereiding
Zelfs de meest ervaren voorzitter kan een vergadering niet goed leiden zonder ieder agendapunt goed voor te bereiden. Je moet per punt weten 1) wat het doel van het punt is (welke vraag gaat de OR beantwoorden), 2) wat er uit moet komen (advies, opties, beste ideeën, 3 speerpunten) en 3) hoe je het punt gaat bespreken (voorstel door commissie, rondje, brainstorm). En 4) wat je doet als de OR het oneens is over het te nemen besluit. Zorg dat er in elk geval een besluit wordt genomen. Lees ook onze ‘5 Gouden tips voor effectief vergaderen in de OR’.

5) Besteed voldoende aandacht aan de omgeving
Als voorzitter ben je het aanspreekpunt voor bestuurder en achterban. Je moet dus wel benaderbaar zijn en tijd nemen voor gesprekken. Zelf zal je ook regelmatig de boer op moeten als je iets wilt bereiken. Investeer tijd in een goede relatie met de bestuurder. Ga een keer lunchen of wat drinken. Verdiep je in zijn belangen en vertel wat belangrijk is voor de OR. Dat maakt dat je elkaar makkelijker weet te vinden en meer bereikt voor de OR en de medewerkers.

Wil je weten hoe Schateiland uw ondernemingsraad kan helpen bij het in positie brengen van de voorzitter, bel ons dan op 06 30 95 86 61 of mail ons via info@schateiland.com. U kunt als voorzitter ook met andere OR-voorzitters onze praktische cursus voor voorzitters en (ambtelijk) secretarissen van de ondernemingsraad ‘Leidinggeven aan de ondernemingsraad’ volgen.