Welk dier ben ik? – Communiceren als een beest – Deel 4

Welk beest ben ik?

Om je persoonlijke communicatiestijl makkelijk te kunnen onthouden én om de stijl van andere OR-leden in te kunnen schatten hebben we de vier communicatiestijlen met vier beesten getypeerd.

Je weet of je vragend of stellend bent en of je formeel of informeel communiceert. Bepaal nu als welk beest je jezelf zou kunnen typeren:

1. De Uil (vragend en formeel)
2. De Haan (stellend en formeel)
3. De Kip (stellend en informeel)
4. Het Schaap (vragend en informeel)

Je herkent je vaak in één beest het meest, in twee andere dieren soms en in het vierde niet. En vaak kan je met de meeste stijlen wel omgaan en met één stijl duidelijk wat minder.

Lees hier onze beschrijvingen:

De Uil
De uil heeft een vragende en formele communicatiestijl. Als het niet nodig is zegt de uil niets. Waarom zou je iets herhalen dat al gezegd is? Of je uitspreken over iets waar je niet 100% zeker van bent? De uil denkt liever eerst na. Als de uil in de OR-vergadering iets zegt, begint hij bij het begin en praat graag door zonder onderbroken te worden. Dat andere dieren daarbij soms halverwege in slaap vallen, merkt de uil niet altijd op.

De uil houdt in de ondernemingsraad van structuur en rust. Liever geen proefballonnetjes, warrige discussies of grapjes tussendoor. Als de uil een besluit moet nemen dan doet hij dat na een gedegen analyse van alle feiten. Besluiten nemen is voor de uil meestal ongemakkelijk omdat een bepaalde keuze ook nadelen heeft. De uil vindt het prima om te adviseren. Hij hoeft niet per se zelf te besluiten.

Een uil is een prettige stille kracht in de OR. Het is een objectief en feitelijk beest. De uil stelt zich bescheiden op en spreekt geen oordeel uit over andere mensen. Daardoor roept de uil weinig weerstand op. Als de uil wat zegt, is dat vaak waardevol.

In potentie zou een uil heel goed kunnen verwoorden wat er kan verbeteren in de communicatie. Ware het niet dat uilen vaak niet zo letten op de communicatie, maar meer op de inhoud van het OR-werk. De uil kan rust brengen als een discussie verhit raakt en kan meningen en plannen van de OR goed onderbouwen met argumenten. Maar dan moet je hem daar wel om vragen.

De Haan
De haan heeft een stellende en formele communicatiestijl. De haan neemt graag het voortouw om in gesprekken snel tot resultaat te komen. Als het te lang duurt, haakt een haan af. Het lijkt in een gesprek soms of een haan een PowerPointpresentatie geeft: punt 1, punt 2, punt 3, conclusie.

Een haan gebruikt in principe geen woord te veel. Dat is wel zo duidelijk. Omdat de haan hierbij nogal strak uit de ogen kan kijken, komt dit op andere dieren soms wat directief en onvriendelijk over.

De haan houdt van snelheid in OR-vergaderingen en van gesprekken waarin iedereen zijn argumenten geeft. Liever geen persoonlijke anekdotes of vragen over hoe de haan ‘erin zit’. De haan besluit snel en gemakkelijk. Dit gebeurt op basis van de voor- en nadelen van verschillende opties. Daar hoeft de haan de details niet precies van te weten. De samenvatting is genoeg.

Een haan zorgt voor voortgang in de OR, tenminste, als de haan zijn aandacht erbij kan houden. De haan is goed in het verwoorden van het standpunt van de OR. Het is een duidelijk en eerlijk dier. Als een haan ergens ‘ja’ tegen zegt is dit ook echt een ‘ja’. Je kunt hem gebruiken om ingewikkelde dingen simpel te maken en beslissingen te nemen.

De Kip
De kip heeft een stellende en informele communicatiestijl. Een kip komt zelden ongemerkt binnen. De kip is hartelijk en heeft altijd wel een leuk verhaal. Als een kip in een gesprek te lang zijn ei niet kwijt kan, raakt hij zijn aandacht kwijt. Een kip heeft ideeën over zeer uiteenlopende onderwerpen. Hij vertelt graag wat hij ergens van vindt of wat zijn ervaring ergens mee is. Daarbij vergeet hij soms te kijken of zijn publiek nog geïnteresseerd is.

De kip houdt van levendigheid en OR-vergaderingen waarin iedereen in hoog tempo door elkaar heen praat. ‘Lekker brainstormen’ noemt de kip dat. Anderen zien het als een chaotisch kippenhok. Een te strakke agenda perkt de creativiteit maar in en gaat ten koste van de sfeer. De kip gaat bij beslissingen makkelijker op zijn onderbuikgevoel af. De knoop wordt snel en vol overtuiging doorgehakt en de feitelijke onderbouwing komt pas later.

Soms komt hij over als een kip-zonder-kop. Dat komt omdat de kip iets ‘fantástisch’ vindt of ‘helemaal niks’. De nuances heeft de kip soms wel in zijn hoofd, maar deze weet hij doorgaans goed verborgen te houden.

Een kip zorgt voor gezelligheid in de ondernemingsraad, tenminste, als zijn pet goed staat. Het is een enthousiast dier dat graag een grapje maakt. Daarmee kan hij het ijs breken, bijvoorbeeld in een wat spannend gesprek met de bestuurder. De kip heeft het hart op de tong en kan mensen heel goed motiveren en enthousiasmeren. Kippige OR-leden zijn meestal goed zichtbaar voor de achterban.

Het Schaap
Het schaap heeft een vragende en informele communicatiestijl. Het is een vriendelijk dier dat de kudde graag bij elkaar houdt. Een schaap kan goed luisteren en is in een gesprek gericht op de ander. Soms zozeer dat het schaap vergeet wat hij zelf ook alweer wilde. Als het schaap zijn mening geeft, kan deze wat ‘wollig’ overkomen. Hierdoor is het voor andere OR-leden soms onduidelijk wat het schaap precies zelf wil.

Het schaap houdt van harmonie. Iedereen moet de kans krijgen om in de OR-vergadering zijn zegje te doen. Niet alleen resultaten zijn belangrijk, maar ook de sfeer in de OR. Draagvlak is belangrijk als een schaap een beslissing moet nemen. Het schaap vindt het ongemakkelijk om iets te beslissen waar een ander moeite mee heeft. Daardoor duurt het soms wat langer voordat het schaap een beslissing neemt.

Een schaap is sensitief en voelt aan als er ‘onder tafel’ iets speelt tussen OR-leden of tussen OR en de bestuurder. Het schaap verdiept zich in de verschillende belangen en kan daardoor meningsverschillen overbruggen. Schapen zijn belangstellend en altijd bereid om een collega te helpen. Dat maakt ze geliefd. Vraag het schaap als buddy van nieuwe OR-leden of om de mening van de achterban te peilen.

Nu je weet wat jouw communicatiestijl is, kan je leren of effectiever te communiceren met andere OR-leden, de bestuurder en de achterban. Lees het in deel 5!