De 5 Gouden tips voor de ondernemingsraad van de gemeente (OR)

De ondernemingsraad bij de gemeente zou dezelfde invloed moeten hebben als de ondernemingsraad in het het bedrijfsleven. Toch is dit niet altijd zo en zijn er nog steeds grote verschillen. Dat komt vooral door het politiek primaat. Hoe zorg je er voor dat je als ondernemingsraad bij de gemeente toch maximale invloed hebt?

1) Kleur zelf het grijze gebied van het politiek primaat in
De ondernemingsraad bij de overheid gaat niet over ‘politieke besluiten’ betreffende vaststelling van taken en het beleid ten aanzien van die taken, tenzij het gaat over personele gevolgen voor de medewerkers (artikel 46d sub b WOR). Veel politieke besluiten hebben personele gevolgen. Als ondernemingsraad kun je daarom soms eerder dan B&W of de gemeentesecretaris denkt, betogen dat je bevoegd bent. Daarbij zal je het grijze gebied dus zelf in moeten kleuren met goede argumenten. Zeker als je denkt dat de primair verantwoordelijke, democratisch gekozen gemeenteraad onvoldoende rekening houdt met de gevolgen voor de medewerkers van de gemeente.

2) Kijk uit voor in tweeën geknipte besluiten
Het komt regelmatig voor dat belangrijke besluiten over reorganisatie, fusie over verzelfstandiging worden ‘opgeknipt’. Eerst wordt het beleidsmatige besluit genomen en met een apart besluit worden de personele gevolgen geregeld. Zo kan het gebeuren dat de ondernemingsraad wel erg weinig invloed heeft. Als bijvoorbeeld wordt gekozen voor een shared service center of een ambtelijk fusie, zijn daarmee de gevolgen voor medewerkers tot op grote hoogte vaststaand. Zeker als het besluit concreter wordt uitgewerkt. Probeer daarom te beïnvloeden dat er één besluit komt waarin alles wordt geregeld en waarbij de ondernemingsraad mee kan praten. Zeker over onderwerpen die naar hun aard dichter bij de ondernemingsraad dan bij de gemeenteraad liggen.

3) Adviseer ongevraagd als je niet wordt gevraagd
Zodra de ondernemingsraad is geïnformeerd over een voorgenomen politiek besluit, kan de ondernemingsraad ongevraagd adviseren (artikel 23 lid 3 WOR). Op deze manier kan de ondernemingsraad toch zijn standpunt over het al dan niet politieke besluit over het voetlicht brengen. Zoals met alle adviezen kan de WOR-bestuurder ook dit advies met een vriendelijke glimlach in de prullenbak deponeren. Meestal wordt dit standpunt echter wel meegenomen. Zeker als je ook concrete voorstellen doet over hoe de ondernemingsraad de personele gevolgen dan wel zou willen regelen. De WOR-bestuurder is verplicht het ongevraagde OR-advies te bespreken met de OR en dient een schriftelijke reactie te geven.

4) Kom in een vroeg stadium aan tafel met goede argumenten
Het is in het belang van de WOR-bestuurder om de adviezen van de ondernemingsraad in een vroeg stadium in de besluitvorming te betrekken in de belangenafweging. Net zoals andere belangen van specifieke groepen burgers door de gemeenteraad worden afgewogen. Doordat de OR-leden uit verschillende onderdelen van de gemeentelijke organisatie komen, kunnen belangrijke pijnpunten in de uitvoering op voorhand worden voorkomen. Verder zal de betrokkenheid van de ondernemingsraad bij de besluitvorming bijdragen aan een groter draagvlak bij de uitvoering van (personele gevolgen van) de besluiten. Hierbij geldt wel dat je als ondernemingsraad deze positie moet ‘verdienen’ en niet kan claimen. Dat vraagt een oplossingsgerichte en meedenkende houding van de ondernemingsraad.

5) Wacht niet af, maar ga zelf lobbyen
De gemeentesecretaris zou de belangen van de medewerkers mede moeten vertegenwoordigen. Helaas hebben niet alle gemeentesecretarissen evenveel invloed op de besluitvorming. Wacht daarom niet af tot de gemeentesecretaris de ondernemingsraad wat ruimte gunt. Ga zelf de boer op en lobby zelf, bijvoorbeeld bij fractievoorzitters en andere gemeenteraadsleden of bij leden van B&W. Wel handig als je de gemeentesecretaris daar even over informeert.

Wil je weten hoe Schateiland jouw ondernemingsraad kan helpen om meer invloed te krijgen, bel ons dan op 06 30 95 86 61 of mail naar info@schateiland.com. Wij maken graag een maatwerk cursus of training voor uw ondernemingsraad!