De 5 Gouden tips voor de ondernemingsraad bij een reorganisatie

Door de economische omstandigheden hebben ondernemingsraden het drukker dan ooit. De OR krijgt steeds meer advies- en instemmingsverzoeken die gaan over reorganisatie van de onderneming. Een verantwoordelijke en lastige taak. Vooral omdat de bestuurder de advies- of instemmingsprocedure soms ziet als een obstakel. Hoe krijgt de ondernemingsraad maximale invloed tijdens een reorganisatie? Lees hier de 5 Gouden tips.

1) Zorg voor betrokkenheid bij de voorbereiding van het besluit
Als je als OR het advies- of instemmingsverzoek voor een reorganisatie in de bus krijgt, is de bestuurder vaak al langere tijd bezig geweest met het besluit. Volgens de WOR moet het gaan om een voorgenomen besluit. In de praktijk is het besluit in de hoofden van de bestuurders al lang genomen. Soms is er al een begin gemaakt met de uitvoering of is het besluit (op hoofdlijnen) al gecommuniceerd. Hoe later je als ondernemingsraad mee kan gaan praten, hoe minder invloed je hebt. Daarom is het belangrijk om de aanvraag niet eerst af te wachten. Ga bij de eerste signalen met de bestuurder in gesprek over de op handen zijnde reorganisatie. Dan heb je de kans om de uiteindelijke aanvraag in het voordeel van de medewerkers bij te stellen.

2) Pas op voor de salamitactiek
Soms neemt de bestuurder een aantal ‘kleinere’ besluiten die op zichzelf niet adviesplichtig zijn, maar als geheel beschouwd wel. Dat kan een bewuste salamitactiek zijn, vaak is het meer ad hoc beleid. In elk geval heeft de ondernemingsraad het gevoel buiten spel te staan. Als je als ondernemingsraad meer invloed wilt krijgen, kan je de bestuurder actief vragen wat zijn plan is voor het uitvoeren van een – soms al aangekondigde- bezuiniging of reorganisatie. Dit plan zou hij op grond van het informatierecht (artikel 24 WOR) ook moeten bespreken. Achteraf optreden tegen genomen kleinere besluiten is lastiger. De ondernemingsraad kan het standpunt innemen dat advies had moeten worden gevraagd omdat de besluiten samen ‘belangrijk’ waren in de zin van artikel 25 van de WOR. De ondernemingsraad kan vragen de uitvoering op te schorten totdat hij alsnog advies heeft uitgebracht. Mocht dit allemaal niet helpen, dan staat als laatste redmiddel nog de weg naar de Ondernemingskamer open.

3) Maak afspraken over adviesrecht bij de uitvoering van het besluit
Ondernemingsraden begrijpen ook wel dat er soms gereorganiseerd moet worden en dat er efficiënter moet worden gewerkt. Als de bestuurder een reorganisatie op hoofdlijnen voorlegt, ziet het organisatieplaatje er vaak niet onlogisch uit. De neiging bestaat om akkoord te gaan met het voorstel om de toekomst van de onderneming veilig(er) te stellen. Daar is uiteraard niets mis mee. Alleen weet de ondernemingsraad nog niet helemaal waar hij ‘ja’ tegen zegt. Na het nemen van het hoofdbesluit zullen er nog de nodige uitvoeringsbesluiten genomen moeten worden. Spreek met de bestuurder af dat hij opnieuw advies vraagt bij de uitvoering van de besluiten. Hoe specifieker de bestuurder en ondernemingsraad hierover afspraken maken, hoe minder ruimte er overblijft voor interpretatieverschillen. Leg de afspraken schriftelijk vast in de notulen van de overlegvergadering of in een convenant. Zodat niemand ze vergeet.

4) Houd oog voor de relatie met de bestuurder
Bestuurders staan vaak onder grote druk en doen hard hun best om hun organisatie door deze lastige tijden te loodsen. Reken de bestuurder er niet meteen op af als hij een keer vergeet tijdig met de ondernemingsraad te overleggen. Een echt goede relatie met de bestuurder komt te voet en gaat te paard. Investeer daarom in de relatie. Neem tijd om elkaar beter te leren kennen, verdiep je in de zorgen en belangen van de bestuurder. Dan is de kans groter dat hij rekening zal houden met de belangen van de ondernemingsraad. Lees ook onze blog ‘De 5 Gouden tips voor de samenwerking tussen de bestuurder en OR’.

5) Vraag hulp van een adviseur
De bestuurder heeft besturen als fulltime baan. OR-leden hebben vaak hun gewone baan en doen het OR-werk er bij. Ze zijn niet opgeleid om te besturen en hebben deze ervaring ook niet. Tijdens een reorganisatie is vaak veel juridische en financiële kennis nodig. Schroom niet om tijdig een adviseur in te schakelen. Bij complexere instemmings- of adviesaanvragen kan je als ondernemingsraad ook hulp vragen in de vorm van procesbegeleiding of OR-cursus of -training. De bestuurder moet op grond van artikel 16 WOR de kosten voor een extern deskundige vergoeden. Bespreek wel even dat je extern advies gaat vragen, waarover en wat het ongeveer gaat kosten. Dat voorkomt gedoe achteraf.

Bekijk ook onze training Samenwerken aan een reorganisatie. U kunt ons bereiken op 06 30 95 86 61 of ons mailen op info@schateiland.com.