De 5 Gouden tips voor de organisatie van vernieuwing van de ondernemingsraad (OR)

Adviseurs van ondernemingsraden komen vaak met mooie plaatjes over vernieuwing van de medezeggenschap. We zien cirkels, satellietgroepen, verbindende lijnen en de OR fier middenin getekend. Feit is dat echte vernieuwing van de medezeggenschap nog bijna in geen enkele organisatie is geslaagd. Dat ligt niet aan het gedachtegoed. Dat ligt aan de organisatie van de vernieuwing. Lees hier hoe we het kind niet met het badwater wegspoelen.

1. In der Beschränkung zeigt sich der Meister

Maak de vernieuwing niet te zwaar om op te stijgen. Alle oprecht goede ideeën en concepten kunnen in de praktijk niet zomaar worden ingevoerd. Tussen droom en daad staan immers praktische bezwaren. Start klein en begin stapsgewijs met een eerste werkgroep met medewerkers over een bepaald thema. Bespreek als OR wat er goed ging en wat er bij de volgende werkgroep beter kan. Dan een keer experimenteren met een nieuwe vorm van raadpleging zoals een poll, inloop of medewerkersbijeenkomst. Daarna weer evalueren en op naar de volgende stap.

2. Zie vernieuwing als implementatie van een verandering

Vernieuwing van medezeggenschap is een verandering. Organiseer de vernieuwing dan ook zoals je een verandering organiseert. Veranderingsgoeroe Kotter heeft daar een heel handig 8-stappenplan voor ontwikkeld.

1. Creëer urgentie (welk probleem wordt hiermee voor de medewerkers opgelost?)
2. Vorm een leidende coalitie (betrek gemotiveerde medewerkers)
3. Bepaal je visie
4. Communiceer deze, maak een stappenplan en neem onduidelijkheid weg
5. Zorg voor de randvoorwaarden (tijd, faciliteiten, etc.)
6. Laat korte termijn successen zien
7. Zorg voor meer verandering (meer successen boeken op deze manier)
8. Zorg dat de verandering wordt geborgd.

3. Zorg voor de ontwikkeling van de juiste vaardigheden

Het organiseren en het effectief blijven faciliteren van medezeggenschap vraagt om andere vaardigheden zoals projectmanagement, organisatiesensitiviteit, netwerken, voorzitten en leidinggeven zonder macht. De OR stuurt vooral het besluitvormingsproces aan. Dat vraagt om een meer managementachtige rol. Inhoudelijke kennis kan van medewerkers worden betrokken en wordt voor OR-leden minder belangrijk. Omdat deze vaardigheden niet altijd voldoende ontwikkeld zijn, is het belangrijk om dit te onderkennen en deze actief te ontwikkelen. Als je wilt meepraten over de inhoud kan je misschien beter uit de OR gaan en in een werkgroep deelnemen.

4. Maak goede afspraken met de bestuurder

Een zeer belangrijke voorwaarde voor het succesvol kunnen organiseren van vernieuwing is heldere afspraken maken met de bestuurder. De bestuurder moet zich realiseren dat de OR de uiteindelijke gesprekspartner blijft voor alle WOR-onderwerpen. Dat houdt niet in dat medewerkers niet over bepaalde onderwerpen mee kunnen praten. Bespreek desnoods met artikel 25 en 27 van de WOR in de hand welke onderwerpen de bestuurder en de OR aan de medewerkers willen voorleggen. Als je er zo doorheen loopt, zal je erachter komen dat dit waarschijnlijk niet vaak het geval zal zijn met adviesgerechtigde onderwerpen zoals overnames, belangrijke investeringen, etc. Een aantal instemmingsgerechtigde onderwerpen kunnen zich goed lenen voor medewerkersparticipatie zoals beoordelen, functiewaardering, vakantieregelingen, werkoverleg, etc. Daarnaast is het belangrijk om afspraken te maken over de wijze van besluitvorming over onderwerpen waar de OR bevoegd is. Zo voorkom je dat de bestuurder er na een werkgroep traject ten onrechte vanuit gaat dat daarmee mede namens de OR over het onderwerp is besloten. Vergeet ook niet meteen af te spreken wie waarover gaat communiceren. Dat scheelt onduidelijkheid en irritatie voor beide partijen.

5. Blijf continu communiceren

Het klinkt zo logisch. Toch is het belangrijk om meer te communiceren dan dat je denkt dat nodig is. Leg uit waarom de OR de medezeggenschap wil reorganiseren (Kotter), hoe de vernieuwing wordt georganiseerd, wat je van de medewerkers verwacht en welke successen er worden geboekt. Ga er niet te gemakkelijk van uit dat de medewerkers informatie komen halen en de OR-site in de gaten houden. Je zal de (juiste) medewerkers moeten opzoeken en vertellen wat voor de medewerkers interessant is om te weten. Accepteer ook dat lang niet iedereen geïnteresseerd is in informatie over vernieuwing van de medezeggenschap.

Wil je weten hoe Schateiland je kan helpen bij het organiseren van vernieuwing? Bel ons dan op 06 30 95 86 61 of mail naar info@schateiland.com. Wij helpen je ondernemingsraad graag bij het succesvol implementeren van een vernieuwende medezeggenschap. Hierbij gebruiken wij graag onze ervaringen van organisaties die jullie ondernemingsraad zijn voorgegaan.